Viðtal vegna Nóbelsverðlauna Jennifer A. Doudna og Emmanuelle Charpentier 2020, birtist í Fréttablaðinu.

Arnar Pálsson er prófessor í lífupplýsingafræði við Líf- og umhverfisvísindadeild Háskóla Íslands. Hann segir mikilvægt fyrir vísindasamfélagið að svo öflugar konur hljóti viðurkenningu. „Aðferðin sem Charpentier og Doudna þróuðu hefur nú þegar umbylt rannsóknum í líffræði og skyldum greinum. Nú er hægt að breyta erfðasamsetningu frumna og lífvera á mun nákvæmari og skilvirkari hátt en áður. Eldri aðferðir til að breyta erfðasam setningu voru ónákvæmar og seinvirkar, og þurftu að vera útfærðar fyrir hverja lífveru sérstaklega með miklum tilkostnaði. Aðferð Charpentier og Doudna er mun sveigjanlegri og hægt að nýta á margar ólíkar lífverur og frumulínur. Möguleikarnir eru í raun óendanlegir, sem eðlilega vekur upp spurningar um hvaða möguleika við eigum að nýta og hverjum að hafna. Við, mannkynið allt, þurfum að gæta að því að nota aðferðina af skynsemi og varkárni. Í rannsóknunum sínum fóru þær frá einföldum grunnrannsóknum, á RNA-strengjum í örverum, yfir í þróun nýrrar aðferðar og verkfæris sem nýtist mjög víða. Þetta er dæmi um ófyrirsjá anleikavísinda, og röksemd fyrir því að styðja grunnrannsóknir, hversu fáránlegar sem þær virka fyrir þeim sem hugsa eingöngu um gróða, seldar einingar eða að stemma af bókhald. Það er ákaflega mikilvægt fyrir vísindasamfélagið að svona öflugar konur hljóti viðurkenningu. Vísindin hafa verið full karllæg og íhaldssöm, og við fögnum því að Charpentier og Doudna skuli hafa fengið verðlaunin. Þau eru hvatning öllum sem eru að stunda grunnrannsóknir á kynjum og sérkennum lífríkisins og líka konum og körlum sem vonast til að kynjamismunun verði úthýst úr vísindum og að allir, óháð kyni, uppruna og aðstöðu, fái viðurkenningu fyrir uppgötvanir og góð verk.“

Fréttablaðið - 218. tölublað (10.10.2020) - Tímarit.is