Category Archives: Juris Prudentia

Um tengsl þjóðaréttar og landsréttar

Posted on: 29/06/2023 by Davíð

Í þessum pistli ræði ég nokkur atriði sem varða tengsl þjóðaréttar og landsréttar. Gerð er grein fyrir meginreglum eða kenningunum sem kenndar hafa verið eineðli og tvíeðli um þessi tengsl og þeim lagarökum og pólitísku meginsjónarmiðum sem þær eru reistar … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia

Fjallið tók joðsótt og fæddist lítil mús: Bók Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar um Landsdómsmálið

Posted on: 18/06/2023 by Davíð

I Fyrir síðustu jól kom út bókin Landsdómsmálið. Stjórnmálarefjar og lagaklækir. Útgefandi er Almenna bókafélagið (2022). Höfundur hennar er Hannes Hólmsteinn Gissurarson fyrrverandi prófessor í stjórnmálafræði við HÍ. Landsdómsmálið er einstakt í íslenskri stjórnmála- og réttarsögu, en því lauk með … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia

Þankar um fullveldi Íslands í samstarfi Evrópuríkja

Posted on: 26/04/2023 by Davíð

I Höfundur ritaði á árinu 2018 grein um fullveldi Íslands í samstarfi Evrópuríkja, sem er prentuð í ritinu. Frjálst og fullvalda ríki: Ísland 1918–2018 (Sögufélag 2018). Ritstjóri bókarinnar er Guðmundur Jónsson prófessor í sagnfræði. Í tilefni af umræðu um bókun … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia

Fullveldi og forgangur EES-reglna

Posted on: 04/04/2023 by Davíð

I Fyrir Alþingi liggur frumvarp til breytinga á lögum nr. 2/1993 (EES-lögin). Lagt er til að eftirfarandi breyting verði gerð á 4. gr. laganna og hún verði svohljóðandi: Ef skýrt og óskilyrt lagaákvæði sem réttilega innleiðir skuldbindingu samkvæmt EES-samningnum er … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia

Slaufun og tjáningarfrelsi

Posted on: 09/10/2022 by Davíð

Við getum aldrei verið viss um að skoðun, sem við viljum kveða niður, sé röng. Og jafnvel þótt við værum viss, væri bannsetning mesta böl.  - John Stuart Mill, Frelsið, bls. 55  I Nokkuð er rætt um slaufunarmenningu (cancel culture) … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia

Hvað er hatursorðræða?

Posted on: 25/04/2022 by Davíð

Í pistlinum er fjallað um hugtakið hatursorðræðu. Þess er freistað að lýsa megineinkennum og mismunandi þrepum hatursorðræðu út frá alvarleika hennar. Þegar hugmyndir fóru að mótast á alþjóðavettvangi á fimmta áratug síðustu aldar um að stemma stigu við hatursorðræðu  höfðu … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia

“Brottvikning” Rússlands úr Evrópuráðinu

Posted on: 27/02/2022 by Davíð

Af framsetningu sumra íslenskra fjölmiðla mætti ætla að búið sé að reka Rússland úr Evrópuráðinu (t.d.: https://www.frettabladid.is/frettir/russlandi-vikid-ur-evropuradinu/). Þetta er ekki alveg rétt. Rússar eru ennþá í Evrópuráðinu. Hið rétta er að fulltrúar Rússlands fá tímabundið ekki að  sitja fundi ráðherranefndarinnar … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia

Saklaus uns sekt er sönnuð

Posted on: 12/01/2022 by Davíð

Í þessum pistli er fjallað um regluna um að maður sé saklaus þar til sekt hans er sönnuð (in dubio pro reo), sem rekja má aftur til Rómaréttar. Reglan er nú á dögum talin til grundvallarréttinda í alþjóðlegum mannréttindasáttmálum, sem … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia

Réttur til frjálsra kosninga

Posted on: 03/10/2021 by Davíð

Í kjölfar þingkosninga um síðustu helgi hafa risið deilur um framkvæmd þeirra og hvaða afleiðingar það eigi að hafa ef framkvæmd þeirra er gölluð. Í 120. gr. laga nr. 24/2000 um kosningar til Alþingis segir að ef þeir gallar eru … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia

Staðgöngumæðrun og mannréttindi

Posted on: 26/08/2021 by Davíð

1. Forsaga og atvik Hinn 18. maí sl. kvað Mannréttindadómstóll Evrópu (MDE) upp dómi í máli gegn Íslandi sem varðar réttarstöðu barns sem alið var með aðstoð staðgöngumóður (hér ). Með því er í almennu máli átt við konu sem … Continue reading →

Posted in Juris Prudentia