Færslusafn
- nóvember 2024
- september 2024
- júlí 2024
- júní 2024
- mars 2024
- desember 2023
- september 2023
- ágúst 2023
- apríl 2023
- mars 2023
- febrúar 2023
- janúar 2023
- nóvember 2022
- október 2022
- apríl 2022
- febrúar 2022
- desember 2021
- nóvember 2021
- september 2021
- ágúst 2021
- júlí 2021
- júní 2021
- maí 2021
- apríl 2021
- nóvember 2020
- október 2020
- ágúst 2020
- júlí 2020
- mars 2020
- nóvember 2019
- september 2019
- ágúst 2019
- júlí 2019
- júní 2019
- maí 2019
- nóvember 2018
- september 2018
- júní 2018
- maí 2018
- apríl 2018
- desember 2017
- nóvember 2017
- október 2017
- september 2017
Flokkar
Tækni
Greinasafn fyrir flokkinn: Átjánda öldin
Stjarneðlisfræði og heimsfræði á Íslandi 2: Tímabilið 1780-1870 (b) Stjarneðlisfræði fyrir daga Newtons
Yfirlit um greinaflokkinn Margir sagnfræðingar vilja rekja upphaf nútíma stjarneðlisfræði til miðbiks nítjándu aldar, þegar ný tækni, byggð á eðlisfræði og efnafræði, var tekin í notkun við rannsóknir á fyrirbærum stjörnuhiminsins. Hér er fyrst og fremst átt við hinar mikilvægu … Halda áfram að lesa
Stjarneðlisfræði og heimsfræði á Íslandi 2: Tímabilið 1780-1870 (a) Skólahald - alþýðufræðsla - tíðarandi
Yfirlit um greinaflokkinn Eins og getið er um í inngangsorðum, hófst alþýðufræðsla í raunvísindum og tækni hér á landi með útgáfu íslenskra upplýsingarmanna á Ritum þess (konunglega) íslenska Lærdómslistafélags í Kaupmannahöfn á árunum upp úr 1780. Þegar félagsritin gáfu upp … Halda áfram að lesa
Birt í Átjánda öldin, Eðlisfræði, Nítjánda öld, Stjörnufræði
Magnús Arason landmælingamaður
Þetta yfirlit var upphaflega birt í desember 2017 sem hluti af færslunni Rit eftir Íslendinga á lærdómsöld: Stærðfræðilegar lærdómslistir. . Stærðfræðilega lærdómsmannsins og latínuskáldsins Magnúsar Arasonar er nú einkum minnst sem fyrsta íslenska landmælingamannsins. Eftir nám og störf í Kaupmannahöfn … Halda áfram að lesa
Birt í Átjánda öldin, Stærðfræði, Stjörnufræði
Saga stjörnufræði og eðlisfræði á Íslandi frá miðöldum fram á tuttugustu og fyrstu öld - Nokkur rit eftir Einar H. Guðmundsson
Hér fyrir neðan eru slóðir á ýmis verk færsluhöfundar um sögu stjörnufræði og eðlisfræði á Íslandi. Í ritunum má finna tilvísanir í fjölda annarra heimilda, bæði íslenskar og erlendar. I Einar H. Guðmundsson, 2022: Raunvísindamenn og vísindasagan. Einar H. Guðmundsson, … Halda áfram að lesa
Halastjörnur fyrr og nú - 2. Átjánda og nítjánda öld
Þessi færsla er önnur í röðinni af fjórum og beint framhald af þeirri fyrstu: Halastjörnur fyrr og nú - 1. Frá miðöldum til loka sautjándu aldar. Á átjándu öld og fyrri hluta þeirrar nítjándu snerust rannsóknir á halastjörnum fyrst og … Halda áfram að lesa
Birt í Átjánda öldin, Eðlisfræði, Nítjánda öld, Stærðfræði, Stjörnufræði
Rasmus Lievog og stjörnuathuganirnar í Lambhúsum
Í lok færslu um Eyjólf Jónsson stjörnumeistara var sagt frá aðdragandanum að komu eftirmanns hans, Rasmusar Lievog, til Íslands haustið 1779. Lievog starfaði hér við vægast sagt erfiðar aðstæður í rúman aldarfjórðung, eða til ársins 1805, þegar hann fluttist alfarinn … Halda áfram að lesa
Birt í Átjánda öldin, Eðlisfræði, Stjörnufræði
Heimildir íslenskrar alþýðu um heimsmynd stjarnvísinda 1750-1850
Í febrúar 2017 hélt ég erindi með þessu heiti á málþingi Félags um átjándu aldar fræði. Hér má finna kynninguna á erindinu og hér eru svo glærurnar sem notaðar voru við flutninginn.
Birt í Átjánda öldin, Eðlisfræði, Nítjánda öldin, Stjörnufræði
Rit eftir Íslendinga á lærdómsöld: Stærðfræðilegar lærdómslistir
Nýlega rakst ég fyrir algjöra tilviljun á stutta grein í Menntamálum. Þar er birtur listi yfir íslenskar reikningsbækur á tímabilinu frá 1746 til 1915. Jafnframt er skorað á lesendur að halda gömlum kennslubókum til haga. Þessi ágæta gamla grein varð af … Halda áfram að lesa
Eyjólfur Jónsson: Fyrsti íslenski stjörnufræðingurinn
Upplýsingarmaðurinn Eyjólfur Jónsson verður að teljast fyrsti eiginlegi stjörnufræðingur Íslendinga. Hann lauk guðfræðiprófi frá Hafnarháskóla í árslok 1766 og var síðan aðstoðarstjörnumeistari í stjörnuathugunarstöðinni í Sívalaturni í nokkur ár. Þar hlaut hann þjálfun í notkun mælitækja og margvíslegum stjarnfræðilegum útreikningum. … Halda áfram að lesa
Birt í Átjánda öldin, Stjörnufræði
Sólblettarannsóknir Christians Horrebow í Sívalaturni með þátttöku Eyjólfs Jónssonar og Rasmusar Lievog
Fyrstu rituðu heimildirnar um sólbletti eru kínverskar og frá því á áttundu öld f.Kr. Á Vesturlöndum sáust þessi fyrirbæri einstaka sinnum, allt frá dögum Forn-Grikkja fram á sautjándu öld, án þess þó að menn tengdu þau endilega beint við sólina. … Halda áfram að lesa
Birt í Átjánda öldin, Stjörnufræði