Month: March 2019

Mæli með þessu námskeiði í haust!

"Þótt Snorra-Edda sé ein mikilvægasta heimild sem varðveist hefur um norræna goðafræði ber hún að auki vott um áhrif lærðrar umræðu frá Mið-Evrópu. Í námskeiðinu verður sérstaklega litið á áhrif guðfræði á Gylfaginningu og svonefndan formála (Prologus), en að auki verður farið í nokkra kafla í Ynglinga sögu sem tengjast efni Gylfaginningar sérstaklega. Þá verður fjallað um Skáldskaparmál í ljósi evrópskrar skáldskaparlistar allt frá fornöld. Lesnir verða valdir textar frá miðöldum, en einnig fræðileg rit um helstu álitamál sem tengjast þessum textum."

Hugsun mannsins um myrkur og nótt er eldgömul. Myrkrið hefur að vísu alltaf átt sérstaklega stóran þátt í hversdeginum á Norðurlöndum og ekki kemur á óvart að það sé jafnvel þema í mörgum Íslendingasögum. Ef niðurstöður alþjóðlegra rannsókna eru dregnar saman kemur samt í ljós að flestir fræðimenn telji að fólk á miðöldum hafi sjaldan haft ástæðu til þess að velta nótt og myrkri fyrir sér. Þessi skoðun nær ekki langt þegar rætt er um Íslendingasögurnar. Í fyrirlestrinum verður fjallað um dæmi úr Egils sögu Skalla-Grímssonar, en greina má á milli mismunandi merkinga næturinnar og myrkurs í sögunni. Spurt verður að lokum hvort hægt sé að tengja margræðni þessara hugtaka og hugmynda í Egils sögu við íslenskt hugarfar á 13. öld þegar sagan varð til.

I turned this topic into a paper ("Náttvíg eru morðvíg. Dunkelheit und Nacht in der Egils saga Skallagrímssonar") which will be published in 2020.