Í athugasemd í „Málspjalli“ við fyrirspurn um fleirtöluna þjónustur var nefnt að á Rás 1 hefði í gær verið talað um marga misskilninga. Vissulega er orðið misskilningur venjulega aðeins haft í eintölu og engin fleirtölubeyging gefin upp fyrir það í Beygingarlýsingu íslensks nútímamáls. Það má samt finna fáein dæmi frá ýmsum tímum um fleirtöluna. Í Fjallkonunni 1892 segir: „Þannig hefir þetta boðorð orðið tilefni til hraparlegustu misskilninga.“ Í Norðurljósinu 1927 segir: „misskilningar, hleypidómar, ósanngirni og reiði endast ekki æfinlega.“ Í Vísi 1937 segir: „Allir misskilningar eru horfnir.“ Í Vísi 1940 segir: „Svo jókst þetta koll af kolli gegnum misskilninga og tilviljanir.“ Í DV 2005 segir: „7 algengir misskilningar um frjósemi.“

Alls eru rúm fimmtíu dæmi um fleirtölumyndir orðsins á tímarit.is en hátt á annað hundrað í Risamálheildinni – meginhlutinn af samfélagsmiðlum þannig að fleirtalan virðist aðallega notuð í óformlegu máli. En eintalan kemur þó oft fyrir í samböndum sem virðast gera fleirtöluna eðlilega. Í Búnaðarriti 1902 segir: „Þessi misskilningur mun nú horfinn.“ Í Norðurlandi 1903 segir: „Sá misskilningur er mjög skiljanlegur.“ Í Morgunblaðinu 1998 segir: „Hinn misskilningurinn er enn hlálegri.“ Ef hægt er að tala um þennan misskilning og þann misskilning hlýtur að felast í því að einhver annar misskilningur sé til líka – og hinn misskilningurinn segir beinlínis að um annan misskilning sé að ræða. Eru það þá ekki tveir misskilningar?

Töluorð eru líka oft notuð með orðinu misskilningur. Í Ísafold 1892 segir: „Einn misskilningurinn er það, hvað hann er lengi að dunda við að búa sig til að skríða inn um gluggann.“ Í Alþýðublaðinu 1972 segir: „Enn einn misskilningurinn.“ Í Nýrri dagsbrún 1904 segir: „Það halda sumir að þetta eyðileggi trúna, en það er bara annar misskilningur í viðbót.“ Í Tímanum 1943 segir: „Þriðji misskilningurinn er sá, að sambandsslitin baki okkur andúð Norðurlanda.“ Í Morgunblaðinu 1977 segir: „Fjórði misskilningurinn er beinlínis raunalegur.“ Í grein í Tímanum 1956 er fjallað um margs konar misskilning um fæðu barna, og þar er nefndur „Fyrsti misskilningur“, „Annar misskilningur“ o.s.frv. – að lokum „Níundi misskilningur.“

Um mörg þessara sambanda er til fjöldi dæma þótt þeim fari eðlilega fækkandi eftir því sem talan hækkar. En ef til er annar, þriðji og allt upp í níundi misskilningur eru sem sé til margir misskilningar og þess vegna væri rökrétt að nota orðið misskilningur í fleirtölu. Nú hef ég margsinnis bent á að tungumálið er ekki alltaf rökrétt – og á ekki að vera það – og þótt fleirtalan sé fullkomlega rökrétt þarna og um hana séu ýmis dæmi verður varla sagt að hún sé orðin að málvenju. Hún getur því ekki talist „rétt mál“ enn sem komið er a.m.k. og ég ætla heldur ekkert að mæla með henni – bendi bara á að það er mjög eðlilegt að hún komi upp. Auðvitað getur hún eins og aðrar nýjungar truflað fólk sem ekki er vant henni en hún er engin málspjöll.