Fyrir nokkru skrifaði ég hér um orðasambandið eða þannig sem oft er notað í enda segðar „þegar við treystum okkur ekki til eða viljum ekki eða nennum ekki að útskýra nákvæmlega það sem um var rætt eða lýsa því, og treystum á að viðmælendur eða lesendur þurfi ekki eða hafi ekki áhuga á að vita öll smáatriði“. En annað ekki ósvipað samband sem oft er notað í hliðstæðri merkingu er eða þar. Það er mjög algengt í óformlegu talmáli en kemst mjög sjaldan á prent og þess vegna er erfitt að átta sig á hversu gamalt það er í málinu. Ég hef ekki fundið nein dæmi um það á tímarit.is en þau gætu þó vissulega leynst þar – vegna tíðni sambandsins eða þar í annarri notkun (ekki síst hér eða þar) er erfitt að leita af sér allan grun.

Eitt dæmi er að finna í héraðsdómi frá 2018: „Þeir hafi ekið „sveitaleiðina“ sunnan megin við Selfoss og komið inn rétt hjá Ljónsstöðum eða þar.“ Annað dæmi er á vef Ríkisútvarpsins 2014: „Það er ekkert sem stoppar Jökulsána að fara yfir í Kreppu, innan við Upptyppinga eða þar.“ En auk þess eru í Risamálheildinni um 50 dæmi af samfélagsmiðlum, það elsta á Bland.is 2002: „Þær voru keyptar í Kringlunni í búðinni á móti Auganu eða þar.“ Á Hugi.is 2004 segir: „þetta er svona ljósrofi, þarna litli hvíti kassinn í miðjunni eða þar.“ Á Bland.is 2005 segir: „Ég er nefnilega búin að vera með verk hægramegin í mjöðminni eða þar.“ Á Bland.is 2006 segir: „Skómarkaðnum úti á Fiskislóð minnir mig, æ þarna hjá Granda eða þar.“

Eins og þarna sést er elsta dæmið frá 2002, en það sýnir aðeins að þessi notkun er a.m.k. meira en 20 ára gömul – gögn af samfélagsmiðlum ná ekki lengra aftur í tímann. Þetta samband gæti þess vegna verið mun eldra. Eins og dæmin sýna er eða þar notað þegar mælandinn er ekki viss á staðsetningu eða getur ekki tilgreint hana nánar – eða óþarfi er að nefna nákvæma staðsetningu. Þetta getur vísað til hvers kyns staðsetningar – bæði utanhúss og innan, og einnig á líkamanum. Það er freistandi að tengja þetta við sambandið eða þannig sem oft er notað á mjög svipaðan hátt eins og nefnt er í upphafi. Það samband er frá því um 1980 þannig að mér þykir líklegt að þessi notkun sé a.m.k. ekki eldri, án þess að hægt sé að fullyrða nokkuð um það.