Smásögur heimsins – Rómanska-Ameríka
Annað bindi ritraðarinnar Smásögur heimsins kom út á haustmánuðum og hefur að geyma smásögur eftir ýmsa fremstu smásagnahöfunda Rómönsku-Ameríku, þar á meðal Jorge Luis Borges, Clarice Lispector og Gabriel García Márquez.
Smásagnaritun hefur verið mikilvæg í löndum álfunnar alla 20. öldina og fram á okkar daga og frá henni koma leiðandi höfundar í smásagnaskrifum. Í bókinni eru 22 smásögur frá sextán löndum og er elsta sagan frá 1917 en sú yngsta frá 2006. Langflestar sögurnar eru þýddar úr spænsku, en einnig eru þarna sögur þýddar úr portúgölsku, frönsku og ensku.
Í viðtali við DV sagði ég m.a. um þetta bindi:
„Þetta eru sögur sem rífa í, sem róta í manni en bjóða fagurkerum um leið upp á mikinn lestrarunað. Þarna er látið reyna á smásagnaformið á annan hátt en í Norður-Ameríku þar sem raunsæið er ofar hverri kröfu. Hjá smásagnahöfundum í Suður-Ameríku eru ýmsar stílfærslur algengar, töfraraunsæi er beitt og fantasíu af ýmsu tagi en þó má einnig finna þarna flottar raunsæissögur, t.d. frá Brasilíu og Jamaíka. Útkoman er ofurlítill konfektkassi þar sem lesandinn getur bragðað á ýmsum molum og fengið um leið góða tilfinningu fyrir því sem stendur hjarta fólks næst í þessum heimshluta. Það þykjumst við í ritnefndinni geta fullyrt vegna þess að við höfum lesið margfalt fleiri sögur en þær sem birtast í bókinni.“
Aðalritstjóri þessa bindis er Kristín Guðrún Jónsdóttir, en við Jón Karl Helgason erum meðritstjórar.
UMSAGNIR
Þegar ég var að skrifa um bókina Soralegi Havanaþríleikurinn, rifjaðist upp fyrir mér, að ég var ekki enn búin að skrifa um hina ágætu bók, Smásögur heimsins, Rómanska-Ameríka (En ég hef það fyrir ásetning að skrifa um hverja bók sem ég les).Sagan sem rifjaðist upp var Eyrnalokkarnir sem vantar á tunglið eftir Ángel Santiesteban.
En fyrst um, Smásögur heimsins, Rómanska-Ameríka.
Ástæðan fyrir því að ég hafði dregið að skrifa um bókina, var að verkefnið er svo stórt og erfitt að ná utan um það í stuttum pistli eins og ég er vön að skrifa. Bókin er númer tvö í ritröð sem ber yfirskriftina Smásögur heimsins. Fyrst kom út Smásögur heimsins Norður-Ameríka og þá eru eftir smásögur frá Evrópu, Asíu, Eyjaálfu og Afríku.
Eftir að hafa lesið tvær fyrstu bækurnar, finnst mér merkilegt hvað svona söfn skilja eftir magnaða tilfinningu, allt öðru vísi en þegar maður les eina og eina sögu á stangli eða stök smásagnasöfn. Hér fær maður á tilfinninguna að maður hafi kynnst heilli heimsálfu. Samtímis gerir maður sér grein fyrir fyrir fjölbreytileikamum sem er í algjörri mótsögn við þá hugmynd.
Vandað til verka
Það er mikið lagt upp úr vali sagnanna. Ekki bara bókmenntalegu gildi þeirra, það er einnig leitast við að höfundar, sem valdir eru, spegli sem flesta þjóðfélags- og menningarhópa.
Hvað þessa bók varðar, setur þessi fjölbreytni svo sannarlega svip á bókina, mér finnst sú Rómanska-Ameríka sem ég geng með í kollinum hafa breyst.
Í bókinni eru 22 sögur. Þær eru hver annarri betri og það er ógjörningur að gera upp á milli þeirra. Auk þess er örstutt umfjöllun um hvern höfund, sem er afar fróðleg.
Ástæðan fyrir því að sagan um Eyrnalokkana sem vantar á tunglið ýtti við mér, var umfjöllun um vændi í Soralega Havanaþríleiknum. Í frásögn sögumanns, lítur út fyrir að þetta sé eins og hver önnur vinna sem gefst. Í smásögunni Eyrnalokkarnir sem vantar á tunglið er sýnt inn í nöturlegan heim ungrar konu sem vinnur þannig fyrir sér og fjölskyldu sinni. Maðurinn hennar er skilningsríkur og hjálpsamur. Alveg til fyrirmyndar þangað til að því kemur, að kúnninn er í raun að falast eftir honum sjálfum.
Ég er svo þakklát
Ég er svo þakklát og um leið stolt af því að svona framtak skuli eiga sér stað í okkar fámenna landi. Þjóðarstoltið bærir á sér.
Nú er þriðja bókin, Smásögur heimsins – Asía, að koma út, eða komin út. Það er því ekki seinna vænna tjá þakklæti sitt fyrir þetta frábæra framtak.
Hljóðbókin
Ég er í þeirri sérstöðu að ég þarf að hlusta á bækur í stað þess að lesa. Bókin sem ég naut, var því lesin inn á vegum Hljóðbókasafns Íslands. Enn er mer þakklæti í huga, hversu vel er að verki staðið. Hver upplesarinn öðrum betri. En ég viðurkenni að mér fannst biðin eftir því að hún kæmi út sem hljóðbók löng.
Bækur til að eiga
Þegar ég les bækur á borð við Smásögur heimsins, hugsa ég, svona bók ætti að vera til á hverju heimili. Um leið verður mér hugsað til vina minna, sem stöðugt eru að lýsa áhyggjum sínum yfir allt of mikilli bókaeign, þeim finnst að bækurnar séu fyrir sér og hafa áhyggjur út af því hversu erfitt það verði fyrir afkomendur þeirra að sitja uppi með draslið.
Mér sem er hálfblind, finnst unun af því að hafa bækur nærri mér og nýt fulltingis eiginmannsins sem er með safnaraáráyyu og fulla sjón. Mér finnst mikilvægt að handleika bækur sem ég hlusta á. Ég sé nægilega til að átta mig betur á útliti þeirra og skipulagi.
Á sænsku er til orðið att dödstäda, sem þýðir að taka til fyrir dauða sinn. Mér finnst þetta óþarft og mikilvægara að nota tímann til að lifa.
