Ritlistin kynnt

Picture 1Laugardaginn 9. mars verður allsherjar námskynning við Háskólann, nánar tiltekið milli 12 og 4. Þar verða allar námsgreinar skólans kynntar, líka sú sem ég hef umsjón með, ritlist. Ég verð á staðnum ásamt nokkrum af nemendum mínum og veiti upplýsingar um námið. Þá má búast við óvæntum gjörningi.

Ritlist er nú í boði sem aukagrein í grunnnámi og sem meistaranám. Allir sem skrá sig í Háskólann geta sótt námskeið í ritlist og ritfærni (nýtt) í grunnnáminu. Með þessu svörum við í Íslensku- og menningardeild kalli margra háskólakennara um að auka þurfi þjálfun í ritun. Það er jú eins með hana og annað sem mannfólkið tekur sér fyrir hendur, æfingin skapar meistarann.

Til að komast inn í meistaranám í ritlist þarf að sækja um fyrir 15. apríl. Með umsókn þurfa að fylgja sýnishorn af ritsmíðum umsækjanda og á grundvelli þeirra velur þriggja manna dómnefnd inn í námið. Fram að þessu hefur ekki verið unnt að taka inn nema tæplega helming umsækjenda. Nú eru 38 virkir nemar í meistaranáminu. Tekið er inn árlega.

Ritlistarnemum hefur vegnað vel á undanförnum árum. Í haust hlutu tveir þeirra virt bókmenntaverðlaun, Dagur Hjartarson hlaut Bókmenntaverðlaun Tómasar Guðmundssonar og Kjartan Yngvi Björnsson hreppti ásamt félaga sínum Íslensku barnabókaverðlaunin. Fleiri smærri verðlaun hafa komið í hús. Þá fengu nokkrir ritlistarnemar listamannalaun við síðustu úthlutun.

Nám í ritlist er mjög persónulegt. Þar gefur fólk mikið af sér, jafnt í skrifum sem umræðum. Við leggjum mikið upp úr samtalinu. Þess vegna kynnist fólk vel og mikil samkennd skapast í hópnum. Ekki furða þótt oft sé gaman hjá okkur.

Ef þú ert tilfinning heimsins, eins og Laxness sagði um rithöfunda, þá átt þú heima hjá okkur – ef þér þykir gaman að skrifa.

Loftbrú frá Berlín

Steinunn SIGURDARDOTTIR 1 © David Ignaszewski-koboySteinunn Sigurðardóttir kemur beint frá Berlín og talar um nýjustu skáldsögur sínar, Jójó og Fyrir Lísu, á Háskólatorgi (stofu 105) fimmtudaginn 7. mars klukkan tólf. Steinunn bætist þar með í hóp þeirra góðu höfunda sem hafa talað í fyrirlestraröðinni Hvernig verður bók til?

Um leið og Steinunn Sigurðardóttir fer yfir sköpunarsögu skáldsaganna tveggja, kemur hún einnig inn á tengslin við íslenskan veruleika og nýlegar afhjúpanir um kynferðisbrot, gegn drengjum sérstaklega.

Hvaða erindi eiga tveir Berlínarbúar, þýskur geislalæknir og franskur róni, sem aðalpersónur í íslenska skáldsögu?  Hvernig datt Steinunni Sigurðardóttur í hug - eftir að hafa sent frá sér Reykjavíkurskáldsögur með ívafi ljóða eins og Tímaþjófinn og Sólskinshest, íslenska ferðasögu fjögurra kvenna, eins og Hjartastað - að fjalla um sameiginlega lífsreynslu og vináttu Martins læknis og Martins róna í Berlín? En þeir reynast vera þjáningarbræður sem glíma báðir við afleiðingar af því að hafa verið gert mein þegar þeir voru börn.

Skáldsagan Jójó kom út 2011, og fékk afar lofsamlega dóma.  Hún fjallar um leyndarmálið meðan það er enn leyndarmál og maðurinn ber það einn.  Framhaldið, Fyrir Lísu, kom út 2012.  Þar er leyndarmálið opinberað og reynt er að afhjúpa barnaníðing, virðulegan borgara, sem hefur stundað sína iðju í áratugi.  Hvernig lifir þolandinn í nýju lífi eftir að hann hefur ljóstrað upp um leyndarmál sitt?

Steinunn bjó um árabil í Frakklandi, en hefur undanfarin ár átt heima í Berlín.  Jójó og Fyrir Lísu eru fyrstu skáldsögur hennar sem gerast alfarið utan Íslands.  Andrúmsloft Berlínarborgar skiptir miklu máli í báðum sögunum.  Í fyrirlestrinum svarar Steinunn því hvers vegna hún færði sig á þetta sögusvið.

Mikil umræða hefur spunnist um skáldsögurnar Jójó og Fyrir Lísu, og hefur leikurinn borist í læknadeild HÍ, sem hluti af námskeiði um „narrative medicine“.  Þá fjallaði Dagný Kristjánsdóttir prófessor í bókmenntafræði um skáldsögurnar tvær á læknadögum, ásamt tveimur læknum.  Í nýjasta tölublaði Tímarits máls og menningar er grein um Jójó eftir Þröst Helgason.

Verið er að þýða Jójó á ensku, frönsku, og á þýsku.  Jójó er sjöunda skáldsaga Steinunnar sem kemur út hjá Rowohlt, einu helsta útgáfufyrirtæki í Þýskalandi. Fjöldi bóka eftir hana hefur einnig verið þýddur á frönsku og norðurlandamál, og á þessu ári koma tvær skáldsögur Steinunnar út í enskri þýðingu.

Steinunn Sigurðardóttir á að baki langan og glæsilegan höfundarferil, en fyrsta bók hennar,  ljóðabókin Sífellur, kom út 1969.  Nýjasta ljóðabók hennar, Ástarljóð af landi, var þýdd á þýsku og frönsku og ljóð eftir hana hafa birst í tímaritum og safnbókum á mörgum tungumálum, nú síðast á japönsku.